Volçan Voyvoda Kimdir

Volçan Voyvoda (Valchan voivoda),   Istranca dağları, rodop dağları, Balkan dağlarında 80 yıl eşkiyalık sürmüştür.  Bazı kaynaklara göre 1775’te Kopan, Odrin Trakya köyünde doğdu. 17 yaşında ağayı öldürdükten sonra kız kardeşine sahip olur. Ve artık volçan kaçmak zorundadır.  İstanbula kaçtıktan sonra yunan stavroz (Stanchov)  ile tanışır, Stavrozdaki define haritası volçanın çok işine yaramıştır. bu haritada bulunan yüklü miktardaki roma hazinesini çıkardıktan sonra stavrozu öldürür ve tüm hazineye sahip olur. daha sonra Bulgaristana geri döner. Bu hazine volçanın ilk hazinesidir daha sonraki eşkiyalık yıllarında bir çok soygunlar yapmıştır. en yüklü hazineleri Osmanlı kervanlarından elde etmiştir. Bu bölgede  Osmanlı askerlerinin baskısına uğrayan volçan ani kaçışla İzmit, Bursa, Bilecik, Yalova bölgelerinde belirli süre faaliyet göstermiştir.

Kesin olmayan başka bir kaynak: Volçan ( Valchan Voivoda )

İlk valchan ismini kullanan kişinin Bulgar Pandurtski Angelov olduğu varsayılır. Bu kişi 1775 yılında Bulgaristanın Osenovlag Köyünde doğmuştur. Kendisi amcası olan ve o dönemde bu günkü Haskova da da paşalık yapan haznedar katibi Emin ağa nın yeğenidir. Amcasının da desteği ile bir süre mimarlık yapan ve bu gün kendi adı ile de anılan bir köprüsü bulunan Valchan bulgar milliyetçiliği ile büyümüş ve osmanlıdan bağımsız bir bulgar devleti için çalışmalara başlamıştır. Ancak bu çalışmalar için gereken maddi olanaklar kısıtlı olduğu için bölgeden topladığı bir kısım çapulcu ile birlikte Istıranca, Sakar ve Doğu Balkan dağlarını kapsayan alanda eşkiyalık yapmaya başlamış amcası Eminağanın verdiği istihbarat desteği ile kısa sürede büyük soygunlar yaparak bir kısım variyet elde etmiştir. Başlarda bu variyeti fakir bulgarlara yardım için kullanarak bölgede lojistik desteğini artırmışsada zaman içinde yanına yoldaş olarak aldığı ve Vatikanın gizli emellerine hizmet eden pop martinin de etkisi ile bu varlıkları biriktirmeye başlamıştır. Bu paralarla o günkü Rus çarlığından yüklü silah ve asker alarak tek ve büyük bir savaşla osmanlıyı yenip bulgaristanı bağımsızlaştırmayı hedeflemiştir.

Emin ağanın bu hainliğini öğrenen osmanlı eminağa üzerine bir ordu göndermiş eminağayı sağ olarak ele geçirip çeşitli işkenceler yapmasına rağmen bu varlıkla ilgili eminağadan herhangi bir bilgi alamadan eminağa ölmüştür. Kafası kesilerek sadrazama gönderilmiştir. Volçanın bu dönemde trakyadan ayrılarak osmanlıyı anadoluda oyalayarak trakya üzerindeki baskıyı azaltmak üzere anadoluya Bursa- Bilecik-Yalova- İzmit bölgesini kapsayan coğrafyaya geldiği ve burada yeniden bir çete örgütlediği varsayılır. Örgütün genişlemesi ve belli bir güce gelmesi bir kısım Tapınakçıları da bu örgüt üzerinde hakimiyet kurma yoluna itmiş ve özellikle Pop martin inde etkisi ile Bağımsız Bulgaristan kurma amacı ile başlayan olaylar osmanlıyı tamamen yıkma ve Kudüs ü osmanlıdan kopararak osmanlı topraklarını paylaşma anlayışına dönmüştür. Volçan romanya ya döndükten kısa süre sonra Bralia da ölmüştür. Ancak örgüt gün geçtikçe güçlenmiş özellikle osmanlı içindeki Paşa rütbesindeki örgüt üyelerinin desteği ile gücüne güç katarak osmanlı üzerinde büyük bir hakimiyet kurmuştur.

Bu hakimiyetin tecellisi olarak 1876 yılında büyük bir yeniçeri ayaklanması başlamış osmanlıya ait hazinenin tamamına yakını 3 büyük gemiye yüklenerek bu gün kü gemlik civarına getirilmiştir. Buradan kudüse kadar taşınılarak bu para gücünün desteği ile kudüste örgüte ait ilk devletin kurulması amaçlansada osmanlının toparlanması çok kısa sürede olmuş devlet gücünü şaşırtmak için bu günkü Kabakça inceviz mağaralarına çekilen asi yeniçeriler hızlı bir şekilde imha edilmiştir. Örgütün yağmaladığı hazineye ise ulaşılamamıştır. Devletin hazinenin peşine düşüp bu parayı bulamaması için o gün bu parayı taşıyan kişilerin başı olanlar diğer eşkiyaları zehirleyerek öldürmüşlerdir. O dönemde bu eşkiyalar içinde çolak manol ve lefterin olduğu düşünülmektedir. Ancak devlet bu kişilerin trakyaya kaçmalarını engellemek için denizden mudanyaya bir vapur göndermesi sonucu sıkışan eşkiyalar yakalanmış ve idam edilmiştir. ( 1876 )

Ancak devlet bu paralara ulaşamadığı için o günkü yahudi ve yine örgüt üyesi zengin istanbullulardan faizli borç almaya başlamış bunun neticesinde borç batağına düşen devlet çok uzun zaman geçmeden ekonomik olarak zayıfladığı için gerekli alt yapı yatırımlarını yapamamış ve zayıflamış bunun sonucundada 1900 lerin başında fiilen yok olmuş 1923 yılındada resmen sona ermiştir.

Örgütün elinin o günkü genel kurmay başkanlarından maliye defterdarlarına kadar devletin her kademesine uzandığı düşünülmektedir. Konu ile ilgili bulgar arşivlerinde ( Osmanlı arşivlerinin bulgaristana hurda kağıt olarak satılması neticesinde ) pek çok bilgi bulunmaktadır. Kendi kaynaklarımızdan ulaşma imkanı olmayan bu bilgilere yeri geldikçe ve tercüme edip dilimizin dolaştığında burda yer vermeye çalışacağız.

Not: Dönemin en etkili eşkiyası olarak bilinen volçan voyvodanın heykeli bulgaristanda dikildi. Bize göre eşkiya bulgarlara göre halk kahramanı olan bu eşkiyanın Ali Bey, Emin Ağa ve Pop martin olmak üzere çok güçlü bir ekibe sahipti.

Bulgaristanın bağımsızlığı için Osmanlı imparatorluğuna baş kaldırmış , eşkiyalık dönemi boyunca sayısız osmanlı kervanlarını soyarak yüklü miktarda altınlar elde etmiştir, Bulgar kaynaklarına göre bu altınların bir kısmı Bulgaristan tarafında bir kısmıda Türkiye Trakya bölgesinde olduğu yönündedir.