Mezar Derinlikleri, Giriş, Mezar Tipleri ve Mezar Eşyaları

Mezarın standart bir derinlik ölçüsü yoktur,  sadece zengin mezarlarının derin gariban mezarlarının yüzeye yakın olduğunu söyleyebiliriz. Örnek olarak roma dönemi fakir mezarları 60 cm derinlikte bulunurken kral mezarlarının 15-20 metre derinliklerde çıkarıldığı olmuştur.

Derinliği belirleyen diğer önemli faktörde gömü yapılacak toprak yapısıyla alakalıdır, 3 metre kazıp gömme planlanırken 2. metrede büyük bir kayaya rastlanırsa bu zorlanmaz gömü 2 metreye yapılır.  Benzer şekilde kazı çok zor ilerleyip parça kayalar kırılarak yapılıyorsa yine aynı şekilde beklenen derinliğe ulaşmadan mezar şekillendirilerek gömü yapılır. Bu tür mezarlar istenilen derinliği vermediği için üzerine yığma ilave edilerek bu açık kapatılır.  Bunun tam terside söz konusudur, ortalama 3 metre düşünülürken kazı çok kolay ilerleyip 4 ve 5 metrelere çıkarılabilir.

Derinliği belirleyen diğer önemli faktör ise ölü gömme gelenekleridir. Ölü gömme gelenekleri toplumun kültürel yapısı hakkında bilgi vermesinin yanı sıra olayın adli ya da arkeolojik menşeli olduğuna dair ipuçları sunmaktadır. Mezar bulunduktan sonra cesedin yatış pozisyonu iyi değerlendirilmeli, baş, kollar ve bacakların pozisyonuna dikkat edilmelidir.

Örneğin, ellerin karın ya da göğüs üzerinde kavuşmuş ya da çapraz şekilde bulunması, kişinin inançları konusunda ipucu olabilmekte veya bu tarz bir gömülme, çevredeki diğer mezarlar hakkında önemli ip uçları verir.

Adli vakalarda ise çoğunlukla aykırı bir yatış pozisyonu olur. Örneğin beden yüzüstü bulunabilir veya vücut dorsal pozisyondan farklı, kollar ve bacaklar anatomik pozisyona aykırı vaziyette olabilir. Bunun sebebi ceset kısa zamanda gömüldüğü için normal mezar derinliğinde değil  yüzeye yakın olur.

Ölü gömme gelenekleri kadar mezar çeşitleride önemlidir, bir mezarın derinliğini tahmin etmeniz için ne tür bir mezar kazdığınızı bilmeniz gerekir. Tümülüs, lahit, oda mezar, zemin altı kaya mezar, taştan inşa edilen oda mezar, yığma mezar, kurgan ve benzeri bir çok mezar çeşidir vardır, bunların bir çoğunda giriş bulunur.

Mezar Girişleri

Giriş olan mezarların en önemli yapısal özelliklerinden birisi dar kenardan açılan kapı ve bir giriş dehlizi olmasıdır.  Coğrafi yapı ve mezarın mimari yapısına göre giriş şekillendirilir.Yani giriş yönünde bir standart yoktur. En fazla rastlanan giriş yönü güney batıdır.

Sadece bir insanın sığabileceği genişlikte olan kapı geçişleri tek veya iki adet levha şeklindeki taşların kapı şekli verilerek kapatılmıştır. Mezarlara girilip çıkıldığını gösteren tek veya çift kanatlı giriş kapıları dromos olarak da adlandırılan bir giriş mekanı ile bağlantılıdır. Mezar odasına girerken iki ya da üç sıra levha taşından yapılmış basamaklar, mezar odası ile geçiş mekanı arasında bulunma ihtimali yüksektir..

Mezar Tipleri

1- Basit Toprak Mezar

2- Pişmiş Toprak Mezar

a) Çömlek Gömüler
b) Pithos Gömüler (Küp mezar)
c) Sahte/Pseudo Pithos Gömüler

3- Taş Sandık Mezar

4- Sahte/Pseudo Oda Mezar

Gömme Biçimleri
1- İnhumasyon (Yakmadan gömme)
2- Kremasyon (Yakarak gömme)

Gömme Tipleri
1- Hocker
2- Dorsal

Yön Verme 
1- Başın Yönlendirilmesi
a) Doğu
b) Batı
c) Kuzey
d) Güney

Gövdeye Yön Verme
a) Kendi Sağına
b) Kendi Soluna

Çoklu Gömü Uygulaması

Çoklu gömü uygulaması şehirden uzak büyük bir çukur açıp tüm cesetlerin bu çukura atılmasıdır.

Mezar Buluntuları, Mezarlardan çıkabilecek olası eşyalar.

Heykeller, Objeler,

Pişmiş Toprak Minyatür Kaplar

Pişmiş Toprak Askoslar/Kuş Biçimli Kaplar

Silahlar ve Kesici Aletler

Ağırşaklar, Takılar, Oyuncaklar

Metal kaplar, ağız ve göz bantları (altın olur)

Asa ya da Topuz Başları, Mühürler

Kulak Tıkaçları

Diademler/Alınlıklar

Multivalent/Çoğul Değerlikli Buluntular

İğneler

Figürin, İdol veya Amuletler

Mezar Üzerindeki İşaretler

Antik paralar (sikke)

ölenin şahsi eşyaları, (mal varlığı)

Kaynak: Define Sohbeti